تلاوت، تدبر و عمل به قرآن

تلاوت قرآن از افضل عبادات است و کمتر عبادتی به پایه آن می‏رسد، چراکه این تلاوت الهام‌بخش اندیشه در قرآن، و اندیشه و تفکر، سرچشمه اعمال صالح است.

قرآن خطاب به پیامبر اسلام (ص) می‏فرماید:

«قم اللیل الا قلیلا. نصفه او انقص منه قلیلا. او زد علیه و رتل القرآن ترتیلا، ... » شب را جز کمی بپا خیز، نیمی از شب را (بیدار باش) یا کمی از آن کم کن، یا بر آن بیفزا و قرآن را با دقت و تامل بخوان! ⁽¹⁾

و خطاب به همه مسلمانان می‏گوید: «فاقرؤا ما تیسر من القرآن» آنچه برای شما میسر است، قرآن بخوانید! ⁽²⁾

ولی همانگونه که گفته شد تلاوت قرآن باید وسیله‏ای برای تفکر و تدبر در معنی و محتوای آن باشد و تفکر و اندیشه نیز باید مقدمه عمل به قرآن گردد:

«افلا یتدبرون القرآن ام علی قلوب اقفالها» آیا آنها در قرآن تدبر نمی‏کنند یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است‏ . ⁽³⁾

«و لقد یسرنا القرآن للذکر فهل من مدکر» ما قرآن را برای تذکر آسان ساختیم؛ آیا کسی هست که متذکر شود؟ (و عمل کند!) ⁽⁴⁾

«هذا کتاب انزلناه مبارک فاتبعوه» این کتابی است پربرکت که (بر تو) نازل کردیم، پس از آن پیروی کنید! ⁽⁵⁾

بنابراین آنها که به تلاوت و حفظ قرآن قناعت می‏کنند و از «تدبر» و «عمل‏» به قرآن خبری ندارند، گرچه یکی از سه رکن را انجام داده، ولی دو رکن مهمتر را از دست داده‏اند و گرفتار خسارت عظیمی شده‏اند.

پی‏نوشتها: 

1- سوره مزمل، آیات 2-4.

2- سوره مزمل، آیه 20.

3- سوره محمد، آیه 24.

4- سوره قمر، آیه 17.

5- سوره انعام، آیه 155.

کتاب: اعتقاد ما صفحه 49

نویسنده: آیة الله مکارم شیرازی